เมื่อใช้งานอินเทอร์เน็ต ไม่ว่าจะผ่านเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน สิ่งหนึ่งที่สังเกตเห็นได้อยู่บ่อยครั้งนั่นก็คือ Cookies Banner ที่เป็นป๊อปอัปโผล่ขึ้นมาเวลาเข้าชมเว็บไซต์นั้น ๆ เพื่อให้เราสามารถตั้งค่าความเป็นส่วนตัว หลายคนอาจสงสัยว่า Cookies คือ อะไร และมีผลอย่างไรกับข้อมูลส่วนตัวของเรา รวมไปถึงเกี่ยวข้องกับ PDPA อย่างไรบ้าง วันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ Cookies กันว่าคืออะไร และถ้าหากเราไม่กดตกลง จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง
แล้วคำถามที่ว่า Cookies คือ อะไร? สามารถอธิบายได้ว่า Cookies ในภาษาคอมพิวเตอร์นั้นก็ คือ HTTP Header รูปแบบหนึ่งที่เต็มไปด้วย Text File ของแต่ละเว็บไซต์ที่มีการบันทึกลงบนเบราว์เซอร์ เมื่อมีผู้เข้าไปชมในเว็บไซต์ต่าง ๆ เพื่อให้เจ้าของเว็บไซต์สามารถจัดเก็บข้อมูลบางอย่างเอาไว้ในเว็บไซต์นั้น ๆ พร้อมจดจำค่ากำหนดเว็บไซต์เอาไว้ เพื่อให้สามารถนำเสนอข้อมูลให้ตรงกับความต้องการของคุณ
เรียกง่าย ๆ ก็คือ Cookies จะถูกสร้างขึ้นมาโดยอัตโนมัติ เมื่อเราใช้เบราว์เซอร์เพื่อเข้าชมเว็บไซต์ต่าง ๆ นั่นเอง
สำหรับผู้ใช้งานเว็บไซต์อย่างเรา ๆ การมี Cookies จะช่วยอำนวยความสะดวกสบายให้กับคุณได้อย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นการจดจำข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อเว็บไซต์ เช่น เว็บขายสินค้าออนไลน์ ที่เรากดสินค้าเข้าไปในตะกร้า ส่วนการทำงานของ Cookies ก็จะทำการจดจำสินค้าเอาไว้ ไม่ให้สินค้าหายไปเมื่อเรากดปิดหน้าเว็บ หรือแม้กระทั่งการจดจำการเข้าระบบบนเว็บไซต์ต่าง ๆ ที่เราไม่จำเป็นต้องใส่รหัสผ่านเพื่อเข้าระบบใหม่ทุกครั้งที่ต้องการใช้งาน เป็นต้น
และสำหรับตัวผู้ให้บริการนั้น การเก็บ Cookies ก็จะช่วยให้เจ้าของเว็บมีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูลผู้ใช้ในด้านต่าง ๆ เช่น พฤติกรรมการใช้งาน เพื่อนำไปวิเคราะห์ระบบหรือรูปแบบการใช้งานให้ตอบโจทย์กับคุณมากที่สุด
หลังจากที่เรารู้กันไปแล้วว่า Cookies คือ อะไร และมีประโยชน์อย่างไร อันดับต่อไปเราควรมาทำความรู้จักกับประเภทของ Cookies ที่เข้ามามีบทบาทในการท่องเว็บไซต์กันก่อน
- Session Cookies: คุกกี้ตัวนี้เปรียบเสมือนหน่วยความจำชั่วคราวของเว็บไซต์ที่คอยบันทึกข้อมูลความเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นบนหน้าเว็บไซต์ โดยจะไม่เก็บข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับคอมพิวเตอร์และข้อมูลส่วนตัว เมื่อปิดเบราว์เซอร์ ไฟล์คุกกี้ตัวนี้จะถูกลบทิ้งไปทันที
- Secure Cookies: เป็นคุกกี้ที่สามารถส่งผ่านการเชื่อมต่อที่ถูกเข้ารหัสเอาไว้แล้วเท่านั้น ซึ่งคุกกี้ตัวนี้จะช่วยปกป้องข้อมูลสำคัญ ไม่ให้มีถูกดักระหว่างทางนั่นเอง แต่แฮกเกอร์ยังสามารถเข้าโจมตีและควบคุมคุกกี้ตัวนี้ผ่านช่องทางที่ไม่ปลอดภัยได้
- First-Party Cookies: คุกกี้ตัวนี้ถือเป็นหน่วยความจำถาวรของเว็บไซต์ที่เมื่อคุณเข้าใช้งานเว็บนั้นในครั้งแรก จะมีการตั้งค่าทุกอย่างเอาไว้ เพื่อในอนาคตหากคุณเข้ามาเยี่ยมชมเว็บไซต์อีก จะสามารถใช้งานในรูปแบบเดิมได้ แต่ข้อเสียของคุกกี้ประเภทนี้ก็คือ เจ้าของเว็บไซต์สามารถติดตามพฤติกรรมการใช้งานของเราได้นั่นเอง
- Third-Party Cookies: คุกกี้ตัวนี้เป็นคุกกี้ที่อนุญาตให้ Third-Party สามารถเข้าถึงและแสดงโฆษณาต่อผู้เข้าชมเว็บไซต์ได้ โดยที่ Third-Party Cookie จะแอบติดตามความเคลื่อนไหวของเรา ทั้งประวัติการเล่นเว็บไซต์ พฤติกรรมออนไลน์ ไปจนถึงลักษณะการใช้จ่ายต่าง ๆ เป็นต้น
ในปัจจุบันนี้กฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล หรือ PDPA นั้น ให้ความคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลส่วนบุคคลที่มีความอ่อนไหว รวมถึงได้มีการกำหนดเงื่อนไขของการเก็บข้อมูลจากผู้ที่เข้ามาเยี่ยมชมเว็บไซต์เอาไว้ และถ้าหากต้องการเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลนั้น ๆ จะต้องได้รับความยินยอมจากเจ้าของข้อมูลส่วนบุคคลเสียก่อน ซึ่งนั่นหมายความว่า ถ้าหากเว็บไซต์ใดก็ตามที่มีการใช้งานคุกกี้ ก็ต้องขอความยินยอมจากผู้เข้าใช้งานเว็บไซต์ด้วยนั่นเอง
และเมื่อเรากดยอมรับการใช้งานคุกกี้บนหน้าเว็บไซต์แล้ว คุกกี้จะทำการเก็บข้อมูลต่าง ๆ เพื่อนำไปประมวลผล และนำเสนอเนื้อหาที่เหมาะสมกับความต้องการของคุณ ช่วยให้คุณสามารถใช้งานเว็บไซต์ได้ง่ายขึ้น และทำให้ผู้ให้บริการสามารถเสนอขายสินค้าหรือบริการที่ใกล้เคียงกับความต้องการของเราได้ ช่วยสร้างความประทับใจในการใช้งานได้อีกด้วย
เพื่อการรักษาความเป็นส่วนตัวบนระบบออนไลน์ การบล็อกหรือลบคุกกี้ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ได้รับความนิยมด้วยเช่นกัน แต่ในอีกทางหนึ่งก็อาจจะส่งผลกระทบต่อการใช้งานบนเว็บไซต์ได้ด้วย ซึ่งเว็บไซต์หลาย ๆ แห่งมีการกำหนดเอาไว้ว่าหากไม่อนุญาตให้ใช้คุกกี้บนหน้าเว็บไซต์นั้น ๆ คุณอาจจะไม่สามารถซื้อสินค้าออนไลน์ได้ หรือไม่สามารถเข้าชมเนื้อหาได้บางส่วน ทำให้เราจำเป็นต้องไปรีเซ็ตการตั้งค่าส่วนบุคคลบนหน้าเว็บเพื่อปลดบล็อกและอนุญาตให้ใช้คุกกี้
แต่สำหรับหลาย ๆ เว็บไซต์ที่มีรายละเอียดให้ผู้เข้าใช้งาน สามารถเลือกได้ว่า จะอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้ใช้คุกกี้ประเภทใด โดยมีแบนเนอร์สำหรับการตั้งค่าความเป็นส่วนตัวให้ได้เลือกใช้ ที่สำคัญเลยก็คือ การให้ผู้เข้าใช้สามารถตั้งค่าความเป็นส่วนตัวได้ ก็จะทำให้ผู้ใช้งานรู้สึกถึงปลอดภัยกับการท่องโลกอินเทอร์เน็ต รวมถึงเพื่อให้สามารถใช้งานเว็บไซต์ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นอีกด้วย
ทำให้เว็บไซต์ของคุณสอดคล้องกับ PDPA ด้วย Cookie Wow แพลตฟอร์มสร้างป๊อปอัพคุกกี้ หรือ CookieBanner ที่ครบที่สุด ช่วยให้คุณบริหารจัดการคุกกี้และแบนเนอร์ได้หลาย Domain ในที่เดียว ทดลองใช้งานฟรีสูงสุดถึง 14 วัน ได้ตั้งแต่วันนี้ ที่ Cookie Wow
*อ้างอิงจากแนวปฏิบัติของ GDPR กฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของสหภาพยุโรปซึ่งเป็นต้นแบบของกฎหมาย PDPA ของประเทศไทย